Missie
Met meer plezier betere teksten schrijven
Wat is dialogisch schrijven?
Dialogisch schrijven is een integrale aanpak van de schriftelijke en mondelinge taalvaardigheid. Leerlingen lezen elkaars geschreven teksten en gaan hierover met elkaar in gesprek: wat vinden ze al overtuigend en wat kan nog beter? Op basis hiervan schrijven ze een tweede versie. Door steeds wisselend het perspectief van lezer en schrijver in te nemen leren ze dat schrijven meer is dan produceren van een foutloze tekst. Het gaat er vooral om of de boodschap goed is overgekomen. Dit zorgt voor meer plezier in schrijven en betere teksten.
Goede gesprekken over eigen teksten
Om in de gesprekken oog te hebben voor de inhoud van teksten, moeten leerlingen zich goed kunnen verplaatsen in de beoogde lezer. Dit lezersbesef kan worden versterkt door het voeren van open en dialogische gesprekken, waarin leerlingen de ruimte krijgen om elkaars perspectief in te nemen, samen te redeneren, kritisch te luisteren en vragen stellen. De verwachting is dat deze aanpak van dialogisch schrijven de kwaliteit van de geschreven teksten én de gesprekken in de klas bevordert.
Waarom een integrale aanpak in het taalonderwijs
In het huidige taalonderwijs is er weinig aandacht voor de productieve taalvaardigheden schrijven en spreken. Ook worden ze vaak in aparte lessen behandeld, waardoor het voor leerlingen lastig is om de samenhang te zien. Daarnaast krijgen leerlingen weinig kansen om taal in betekenisvolle contexten te gebruiken als middel om te communiceren. Dat is een gemiste kans, want zowel schrijven als spreken zijn vormen van interpersoonlijke communicatie: je wilt een boodschap overbrengen aan een ander. Met dialogisch schrijven worden activiteiten voor lezen, schrijven en gesprekken voeren op een betekenisvolle manier geïntegreerd. Hierdoor kunnen leerkrachten meer uit hun taalonderwijs halen en de onderwijstijd evenwichtiger verdelen over de verschillende taaldomeinen.
Meer weten?
Voor vragen over deelname aan het project of over aanvullende informatie, neem contact op met de projectleider Renske Bouwer: r.bouwer@uu.nl
Schrijven met impact
Nadat de brieven zijn gelezen, besproken en aangepast, worden ze verstuurd naar leerlingen van een andere school. Spannend! Want welke reactie krijgen ze terug? Zijn hun tips overtuigend genoeg?
Betekenisvolle lessen
Goed schrijfonderwijs begint bij het schrijven van betekenisvolle teksten, teksten met een inhoudelijke boodschap die ook echt worden gelezen en gepubliceerd. In deze lessenserie verdiepen leerlingen zich enkele weken in het thema duurzaamheid door het lezen van rijk bronmateriaal, het bekijken van filmpjes en het uitvoeren van kleine experimentjes in de klas. Dit thema is betekenisvol en urgent voor leerlingen, zij zijn immers de volgende generatie die op deze planeet leven. De brieven die ze schrijven over duurzaam leven versturen ze naar leeftijdsgenootjes van andere deelnemende scholen. Zelf ontvangen ze ook een brief waar ze een reactie op terugschrijven.
Inbedding in curriculum
De lessen vervangen de reguliere taalactiviteiten uit de eigen taalmethode en komen dus niet bovenop het normale onderwijsprogramma. De leerdoelen van de lessenreeks sluiten aan bij de inhoudslijnen van het SLO voor mondelinge taalvaardigheid, lezen en schrijven. Inhoudelijk sluiten de lessen aan bij Oriëntatie op jezelf en de wereld. De start van de lessenreeks valt samen met de Dag van de Duurzaamheid Onderwijs op 8 oktober. Deelname aan dit onderzoek valt binnen diverse thema’s van de menukaart van het Nationaal Programma Onderwijs, en kan dus versterkend werken bij gekozen interventies zoals ‘metacognitie en zelfregulering’, ‘samenwerking’ en ‘leren van en met medeleerlingen’.